ประติมากรรมพระคเณศ ณ โรงละครแห่งชาติ กรุงเทพมหานคร

 

(ป้ายและอาคารโรงละครแห่งชาติ กรุงเทพมหานคร)

หลังจากที่ได้นำเสนอสถานที่สักการะองค์พระคเณศ ที่วิทยาลัยนาฏศิลป์ กรมศิลปากร ไปในบทความตอนก่อนแล้วนั้น วันนี้ขอพาเพื่อนๆ พี่ๆ ชาวบอร์ดพิพิธภัณฑ์ฯทุกท่านมาชมประติมากรรมพระคเณศ ซึ่งประดิษฐานอยู่ ณ โรงละครแห่งชาติ กรุงเทพมหานคร (ไม่ไกลจากวิทยาลัยนาฏศิลป์เท่าไรนัก) หลายท่านคงแปลกใจว่า เอ๊ะ!!! โรงละครแห่งชาติมีที่ประดิษฐานพระคเณศด้วยหรือ ถ้ามีแล้วอยู่ตรงไหน วันนี้ผมนาย aksorn ขอนำทุกท่านมาชมพร้อมๆกันเลยครับ

แต่ก่อนที่จะไปชมองค์พระคเณศ ผมขออนุญาตกล่าวถึงประวัติคร่าวๆของโรงละครแห่งนี้กันก่อนนะครับ สำหรับโรงละครแห่งชาติ ตั้งอยู่บน ถ.ราชินี เชิงสะพานสมเด็จพระปิ่นเกล้า เขตพระนคร กรุงเทพฯ สร้างขึ้นในช่วงปลายปี พ.ศ.2503 โดยรัฐบาลภายใต้การนำของจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ได้มีมติเห็นชอบให้จัดสร้างอาคารขึ้นใหม่ เพื่อเป็นสถานที่จัดแสดงศิลปวัฒนธรรมของชาติ ออกแบบโดย มจ.สมัยเฉลิม กฤดากร ตัวอาคารมีลักษณะเป็นคอนกรีตทรงไทยประยุกต์รูปตัวที

 

(บรรยากาศภายในอาคารโรงละครแห่งชาติ ที่งดงามอลังการด้วยการตบแต่งภายในแบบไทยๆ

 และถ้าสังเกตดีๆจะเห็นตรงกลางม่านเป็นรูปองค์พระคเณศ ซึ่งได้ข่าวแว่วๆว่าจะมีการเปลี่ยนม่านผืนใหม่ในการซ่อมแซมครั้งใหญ่ซึ่ง

กำลังดำเนินการอยู่ในขณะนี้ ซึ่งผมเองก็ไม่แน่จะว่าจะมีภาพองค์พระคเณศอยู่เหมือนเดิมหรือเปล่าวนะครับ) 

 ภายในอาคารตกแต่งรูปเทพเจ้าและรูปจำลองตัวละครไทย และสร้างแล้วเสร็จในปี พ.ศ.2508 โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรการแสดงนาฏศิลป์ไทยในวโรกาสพิธีเปิดโรงละครแห่งชาติ เมื่อวันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ.2508 นับเป็นปฐมฤกษ์ของการดำเนินกิจการโรงละครแห่งชาติเป็นต้นมา

 

(องค์พระคเณศซึ่งประดิษฐานอยู่ในหน้าบันของโรงละครแห่งชาติ

ฝั่งที่ตรงข้ามกับเชิงสะพานสมเด็จพระปิ่นเกล้า นำมาให้ดูทั้งสองด้านเลยครับ)

สำหรับองค์พระคเณศ ประจำโรงละครแห่งชาติ กรุงเทพมหานคร ประดิษฐานอยู่บริเวณหน้าบันของอาคารโรงละคร ฝั่งที่หันหน้าไปทางเชิงสะพานสมเด็จพระปิ่นเกล้า ฝั่งพระนคร สำหรับลักษณะทางประติมากรรมเป็นองค์พระคเณศหล่อด้วยซีเมนต์ ประทับนั่งบนแท่นกลม พระเศียรมีพระมาลายอดค่อนข้างแหลม เบื้องหลังพระเศียรมีประภามณฑล (รัศมี) ที่พระกรรณทั้งสองข้างประดับกุณฑล (ตุ้มหู)รูปหัวกะโหลก สวมสังวาลย์งู มีสี่พระกร สองพระกรบนด้านซ้ายทรงถือบ่วงบาศ พระกรขวาทรงถือวัชระ สองพระกรล่างด้านซ้ายทรงถือครอบน้ำ และด้านขวาทรงถืองาหัก ประทับนั่งแยกพระชานุ (เข่า) งอออกไปด้านข้าง ส้นพระบาทชิดติดกัน แต่ปลายพระบาทแยกห่างออกจากกัน ประติมากรรมพระคเณศองค์นี้ได้รับการออกแบบโดยอาจารย์เศวต เทศน์ธรรม

ปัจจุบันโรงละครแห่งชาติกำลังอยู่ในช่วงปิดซ่อมแซม ซึ่งงานโครงสร้างด้านนอกแล้วเสร็จเกือบสมบูรณ์แล้ว เหลือการตกแต่งภายในและปรับภูมิทัศน์โดยรอบ คาดว่าอีกไม่นานน่าจะกลับมาเปิดการแสดงได้ตามปกติ หากเพื่อนๆพี่ๆได้มีโอกาสผ่านไปแถวโรงละครแห่งชาติ ก็อย่าลืมสังเกตองค์พระคเณศที่ประดิษฐานอยู่บนหน้าบันของอาคารโรงละครนะครับ ........โอม ศรี คเณศายะ นมะ

แหล่งข้อมูลและภาพประกอบการเรียบเรียง


- หนังสือ พระพิฆเนศวร์ : คติความเชื่อและรูปแบบของพระพิฆเนศวร์ที่พบในประเทศไทยโดย คุณจิรัสสา คชาชีวะ

- หนังสือ คเณศปกรณ์ โดย อ.กิตติ วัฒนะมหาตม์

- ปิดม่านก่อนเปิดใหม่ ปรับใหญ่ "โรงละครแห่งชาติ" โดย ผู้จัดการรายวัน 5 สิงหาคม 2548

- ภาพภายในโรงละครจากกระทู้ "เริงระบำ รำ ฟ้อน .. โรงละครแห่งชาติ" ในเว็ปไซต์พันทิป ดอทคอม โดย คุณเสือBuf.

*****ขอขอบพระคุณท่านผู้เขียนหนังสือรวมทั้งเจ้าของภาพประกอบ(ที่ได้กล่าวไปแล้วในข้างต้น)ทุกท่าน ซึ่งผู้เรียบเรียงได้นำมาใช้เป็นข้อมูลอ้างอิงรวมทั้งนำภาพมาใช้ประกอบในบทความ ทางผู้เรียบเรียงจึงขอกราบขอบพระคุณด้วยความเคารพอย่างสูงมา ณ โอกาสนี้ครับ*****

ขอขอบคุณข้อมูลดีๆ จากความศรัทธาของทุกท่าน

 

ขอบคุณ " อักษรชนนี " ผู้เรียบเรียงรวบรวมข้อมูล

 

ขอขอบพระคุณทุกๆมากๆครับ